بررسی تطبیقی و طنیات محمد تقی بهار (ملک الشعرا) و احمد شوقی (امیرالشعرا)

ادبیات تطبیقی یکی از دانشهای نوپا و مفید و کارآمدی است که ادبیات کلیه ملل جهان را به عنوان مجموعه ی به هم پیوسته و مقوله ای واحد ( با اختلافات ظاهری و زبانی) معرفی می کند و ضمن شناختن و شناساندن ادبیات بومی، روابط و مناسبات آن را با ادبیات جهانی نمایان می سازد و از این رهگذر علاوه بر اینکه سطح دانش و معلومات افراد را ارتقا می دهد و موجب رشد و بالندگی استعدادهای ادب دوستان می گردد، زمینه همسویی و تفاهم ملل مختلف را در جهان پر آشوب امروز فراهم می سازد. به دلیل اهمیت ادبیات تطبیقی و مقام و منزلت والای بهار و شوقی،مکل الشعرای پارسی و تازی، همچنین وجود قرابت و شباهتهای فراوان در شعر و اندیشه ایشان بویژه در ؛اشعار وطنی؛، در این رساله به بررسی تطبیقی وطنیات آن دو بزرگوار پرداخته شده و رساله در پنج فصل به شرح زیر تنظیم یافته است: 1- فصل اول: مقدمه که شامل اهمیت و انگیزه تحقیق و مروری بر تحقیقات گذشته و روش تحقیق مواد می باشد. 2- فصل دوم: ادبیات تطبیقی که دارای بخشهایی از قبیل تعریف، موضوع، تاریخ پیدایش و نتایج و فواید ادبیات تطبیقی است. 3= فصل سوم: وطن و اشعار وطنی که در آن به تحقیق درباره واژه ؛وطن؛ و قدمت کاربرد آن پرداخته شده و اشعار وطنی موجود در ادبیات جهانی و ادبیات فارسی و عربی از آغاز تا عصر شوقی و بهار، به عنوان بخش از منابع اثر گذار بر شعر و فکر آنها، مورد بررسی قرار گرفته است. 4- فصل چهارم: زندگی نامه که به شرح زندگی دو شاعر مورد بحث، به عنوان بخش دیگری از عوامل اثر گذار بر شعر و اندیشه ایشان، اختصاص یافته است و در پایان این فصل مقایسه ای کوتاه از مراحل زندگانی آن دو به عمل آمده است. 5- فصل پنجم: تطبیق و طنیات شوقی و بهار که برای سهولت مطالعه و تحقیق به پنج (ستایش از قهرمانان ملی، پرداختن به اوضاع اجتماعی و اقتصادی، مبارزه با استبداد و استعمار، دعوت به همبستگی ملی، یاد کرد مفاخر گذشته و دعوت به احیای آن) تقسیم شده که در هر بخش پس از نقل اشعار و ابیات متعدد از هر شاعر به تطبیق و بررسی شواهد نقل شده و جمع بندی مباحث بخش مزبور پرداخته شده است. در پایان به دلیل قرابت و ارتباط نزدیک میان اشعار وطنی و قومی، بخشی کوتاهی هم به اشعار ؛قومی؛ دو شاعر اختصاص یافته است.